Ο τόμος συγκεντρώνει παλαιότερα κείμενα της ιστορικού Αικατερίνης Κουμαριανού (1919-2012), τα οποία χρονικά απλώνονται από τον 18ο μέχρι τον 20ό αιώνα και φωτίζουν ζητήματα προσωπογραφικά και άλλα του νεοελληνικού διαφωτισμού, αλλά και εξακτινώνονται σε θέματα περιηγητισμού και σχέσεων των ελλήνων με τον βαλκανικό κόσμο. Μία τελευταία ενότητα αποτελούν τα «πορτραίτα» σημαντικών πνευματικών ανθρώπων.